دوري از نمره گرايي و حرکت به سمت درک مطلب
مريم اخوان صالح
حركت نظام آموزشي كشور به سمت حذف نمرات عددي (0تا20) قدمي براي افزايش ارزشيابي تحصيلي دانش‌آموزان است تا آنها بتوانند جداي از استرس‌هاي كسب نمره قبولي با آرامش كامل به فهم و درك آموزه‌هاي تحصيلي بپردازند. همچنين اين موضوع باعث مي‌شود تا معلمان و مربيان نيز خود را بيش از پيش درگير امور آموزش فردي دانش آموزان نمايند تا بتوانند سطح يادگيري آنها را مشخص و تاييديه قبولي دهند.
هرچند كه اين قدمي رو به جلو محسوب مي‌شود، اما هنوز ساختار قبولي محوري در استخوان بندي آموزشي ما حفظ شده است. و نمرات جاي خود را به كلمات بسيار خوب ،خوب و نياز به تلاش و ... داده‌اند. آنچه به عنوان حلقه مفقوده يا بهتر است بگوييم كمبودي ساختاري در نظام آموزشي محسوب مي‌شود، بحث ارزيابي يا ارزشيابي تحصيلي است.
اين موضوع بازمي‌گردد به نوع نگرش معلمان و مربياني كه در طول يك سال با كودكان و دانش‌آموزان كار كرده‌اند و آموزه‌هاي تحصيلي را براي آنها ارائه داده‌اند. شايد گرفتن امتحان و طرح سوالات كتبي براي دانش‌آموزان نوعي محك و آزمون قبولي تلقي گردد. اما در اصل اين معلم و مربي دانش‌آموز است كه مي‌داند او چقدر در سطح آموزشي نسبت به ديگران پيشرفت داشته يا نياز به آموزش بيشتر دارد.
مسلما لحاظ كردن ارزشيابي تحصيلي مي‌تواند به لحاظ كيفي سطح آموزش‌ها را ارتقا بخشد. از يكسو سطح آموزش معلمان را بالا مي‌برد تا آنها به لحاظ آموزشي بهترين روش‌ها را به كار گيرند تا ارزش كاري خود را حفظ كنند و از سوي ديگر دانش‌آموزان و والدين آنها نسبت به يادگيري اهميت بيشتري به خرج مي‌دهند. چرا كه با ارزيابي تحصيلي مجوز حضور فرزندشان در مقاطع بالاتر صادر خواهد شد.
اين سبك آموزشي مي‌تواند در رده‌ها بالاتر نيز دنبال شود، چرا که ضرورت آن كمتر از دوران تحصيلات ابتدايي نيست. در مقاطع عالي تحصيلي ديگر نبايد بحث نمره و قبولي مطرح شود. چرا كه تنها با درك مطلب و تفهيم موضوع مي‌توان انتظار داشت كه افراد به رشد علمي برسند.
اگر ارزشيابي تحصيلي به طور جدي و اساسي پيگيري شود، ديگر شاهد افت تحصيلي در مقاطع بالاتر و سرخوردگي دانش‌آموزان نخواهيم بود. بايد نظام آموزشي كشور به حدي از بلوغ برسد كه ديگر نگران تجديد شدن دانش‌آموزان نباشد، بلكه بايد نگاه ما به نوع آموزش و درك مطلب دانش‌آموزان باشد. چرا كه تفهيم آموزشي در مقاطع پايين ترموجب تقويت و ارتقاي كيفي آموزش در مدارج بالاتر و افزايش توانايي‌هاي علمي دانش‌آموزان خواهد شد.
akhavan.saleh@yahoo.com